Schaf miserieboetes af!
Wie zijn Energie- en Binnenklimaat te laat heeft aangegeven, bijvoorbeeld omdat de woning niet afgewerkt is vanwege een scheiding of andere tegenslag, krijgt daar vandaag fikse boetes voor. Open Vld wil de regels aanpassen zodat mensen die bouwen of verbouwen niet langer onnodig gestraft worden wanneer ze door omstandigheden buiten hun wil hun woning niet kunnen afwerken. Met een zeer eenvoudig maar doeltreffend voorstel van decreet wil Vlaams Parlementslid Marianne Verhaert de termijn voor EPB-aangifte bij overmacht schrappen en zo een einde maken aan deze miserieboetes. “Niemand kiest ervoor om zijn bouw langer dan vijf jaar in de steigers te hebben staan. Dit is altijd het gevolg van tegenslag. De Vlaamse regering bestraft mensen in miserie. Dat is niet rechtvaardig en moet stoppen.”
Je moet het maar meemaken. Je begint aan een bouw of verbouwing met je partner maar door omstandigheden of zelfs door de verbouwingswerken zelf, geraakt je relatie in het slop en komt het tot een scheiding. Gevolg, je woning geraakt niet op tijd af. Alsof je miserie nog niet groot genoeg is, komt de Vlaamse overheid je daar ook nog eens op beboeten.
In Vlaanderen moet wie bouwt of verbouwt, namelijk voldoen aan de zogenaamde EPB-regelgeving, die staat voor Energieprestatie en Binnenklimaat. Die regelgeving is belangrijk om woningen energiezuiniger te maken, maar houdt ook in dat binnen een termijn van vijf jaar na vergunning een EPB-aangifte moet worden ingediend. Die aangifte toont aan dat het gebouw aan de energienormen voldoet. Wordt dat niet op tijd gedaan, dan volgt een boete.
Op zich is een termijn van vijf jaar voldoende voor de meeste bouwprojecten. Toch zijn er situaties waarin mensen hun woning niet tijdig kunnen afwerken: door een faillissement van de aannemer, een juridisch dispuut waardoor de werken stilvallen of dus bijvoorbeeld een pijnlijke (v)echtscheiding. Die situaties zijn vaak overmacht. Niemand kiest ervoor om zolang met een bouw te zitten. Toch deelt het VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap) sinds kort opvallend meer boetes uit: van 2.709 in 2023 naar 5.204 in 2024, bijna een verdubbeling.
Dat zorgt niet enkel voor frustratie bij particulieren, het is ook inefficiënt beleid. Mensen worden gedwongen een EPB-aangifte in te dienen voor een woning die soms nog niet eens bewoonbaar is. En zelfs wie al een boete betaalt, blijft verplicht de aangifte alsnog in te dienen. Dat leidt tot administratieve overlast en extra kosten, zonder dat het de klimaatdoelstellingen vooruithelpt. Want je moet de boete betalen, of je nu alsnog maatregelen neemt of niet.
“Deze Vlaamse regering is niet geïnteresseerd in oplossingen op maat van mensen. Ze blijft liever blind regels afdwingen, ook al zijn die compleet wereldvreemd,” zegt Marianne Verhaert. “Dit is opnieuw een voorbeeld van hoe de Vlaamse regering in plaats van beter te organiseren, gewoon geld pakt van wie iets probeert op te bouwen.”
Open Vld stelt daarom voor om het tweede lid van artikel 11.1.8, §1, van het Energiedecreet te schrappen. Daardoor vervalt de verplichte vijfjaarstermijn voor de indiening van de EPB-aangifte. Die zal in de toekomst pas verplicht zijn zodra het gebouw effectief in gebruik is of de werken voltooid zijn.
“Wij kiezen voor gezond verstand. Mensen die door omstandigheden hun woning niet kunnen afwerken, moeten geholpen worden, niet beboet. De Vlaamse regelzucht maakt van bouwen en ondernemen een nachtmerrie. Voor bijvoorbeeld een koppel dat scheidt en hun woning niet meer afgewerkt krijgt, mag je dat letterlijk nemen. Met dit eenvoudig en doeltreffend voorstel maken we komaf met deze miserieboetes,” besluit Verhaert.