Start publieksconsultatie voor nieuw marien ruimtelijk plan voor de Noordzee

Van 28 mei tot en met 27 augustus organiseert de Dienst Marien Milieu van de FOD Volksgezondheid op vraag van minister van Noordzee Paul Van Tigchelt een openbare raadpleging over het nieuw marien ruimtelijk plan voor de periode van 2026 tot 2034.

België is een pionier op dit vlak. We waren één van de eerste landen ter wereld dat in 2014 al zo’n plan opgesteld heeft. Daarin wordt bepaald welke activiteiten op welke plaats veilig kunnen ontwikkeld worden in het Belgisch deel van de Noordzee en onder welke voorwaarden. De geldigheidsduur van het plan werd gewijzigd van 6 naar 8 jaar. Op die manier wordt meer rechtszekerheid gegeven aan alle gebruikers van de Noordzee, zowel de professionele als de recreatieve.

Het marien ruimtelijk plan (MRP) brengt alle activiteiten in en op zee in kaart om hun ruimtelijke impact op elkaar en op de natuur te verzoenen. Het huidige MRP werd in 2020 aangenomen voor een periode van zes jaar. In 2026 moet er dus een nieuw plan op tafel liggen, dat dankzij de vernieuwde wet Marien Milieu van voormalig minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne voortaan acht jaar van kracht zal zijn.

In en op onze Noordzee vinden heel wat activiteiten plaats, zoals het opwekken van hernieuwbare energie, militaire activiteiten, zandontginning, natuurbehoud, scheepvaart, visserij, pleziervaart en innovatieve projecten met onder meer autonome vaartuigen en mosselkweek. Een marien ruimtelijk plan is dan ook noodzakelijk om de verschillende belangen (zowel economisch, ecologisch als sociaal) te verzoenen en alle activiteiten veilig naast elkaar te laten plaatsvinden.

Meervoudig ruimtegebruik

Het leidende principe van het huidige en toekomstige MRP is dan ook dat meervoudig ruimtegebruik de norm moet zijn. Op een slimme manier moeten verschillende functies op dezelfde plaats mogelijk gemaakt worden en elkaar aanvullen en zelfs versterken. Zo wordt bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar drijvende zonnepanelen op zee en we experimenteren met het kweken van zeewier, zelfs bij sterke stroming. Deze expertise gaan we gebruiken om op Europees niveau een marien ruimtelijk plan uit te denken om van de gehele Noordzee het zwaartepunt te maken van de energietransitie.

Op een intelligente manier moeten de nodige infrastructuurwerken in kaart gebracht worden om landen rond de Noordzee met elkaar te verbinden. In dit initiatief, het Greater North Sea Basin Initiative, zal België haar ruime ervaring gebruiken om opnieuw een voortrekkersrol te spelen. Publieksconsultatie Wegens de grote impact van het MRP worden alle partners nauw betrokken bij de opmaak ervan.

Tijdens de openbare raadpleging die de Dienst Marien Milieu van de FOD Volksgezondheid van 28 mei tot en met 27 augustus organiseert op vraag van minister van Noordzee Paul Van Tigchelt, krijgt iedereen nu de kans om opmerkingen door te geven. De Noordzee is van ons allemaal, daarom is het belangrijk om de mening van het grote publiek te kennen en hiermee rekening te houden om zo tot een breed gedragen MRP te komen. Op basis van Europese regelgeving is elk EU-land verplicht om een MRP op te stellen. Het voorliggende ontwerp is de derde versie van het MRP. Doordat het acht jaar zal gelden, wordt meer rechtszekerheid geboden aan alle gebruikers van de Noordzee, zowel de professionele als de recreatieve.

MRP 2026-2024

De belangrijkste nieuwigheden van het nieuw MRP zijn: Het instellen van drie mariene reservaten (221 km² of 6,4% van de Noordzee) en bodemintegriteitszones. Het instellen van een vrijwaringszone van zes nautische mijl vanaf de kust, waar geen nieuwe vaste constructies mogen geplaatst worden. Zo vrijwaren we de kustvisserij, pleziervaart, kustvogels en het zeezicht.

• Het afschaffen van de vier zones voor commerciële en industriële activiteiten. In de toekomst zullen deze activiteiten overal toegelaten zijn behalve waar het verboden is.
• Het optimaliseren van de eerste offshore energiezone, in het kader van een repowering.
• Het instellen van een zone voor visserijonderzoek.
• Het uitbreiden van de ankergebieden voor de scheepvaart.
• Het aanpassen van de zones voor zandontginning in het Natura 2000-gebied ‘Vlaamse Banken’.
• Er werd ook een strategisch milieueffectenrapport opgesteld. Daarin wordt een inschatting gemaakt van de gevolgen voor het milieu, onder meer door het voorliggende MRP te vergelijken met dat van 2020.

Paul Van Tigchelt, minister van Noordzee: “Onze Noordzee efficiënt beheren vereist een strategie. Hoe benutten we de schaarse ruimte het best? Waar komen de windmolenparken? Welke gebieden zijn het meest waardevol en moeten we beschermen? België was tien jaar geleden een pionier met een eerste marien ruimtelijk plan. Die pioniersrol zetten we nu verder met de opmaak al van een 3e plan voor 2026-2034, voor 8 jaar nu. Zo maken we op zee niet de fout die we gemaakt hebben op land: ruimte is schaars, we moeten er weloverwogen mee omspringen. Met dit nieuw plan geven we duidelijkheid, rechtszekerheid en waarborgen we de veiligheid van mens en natuur.”