Vlaamse meerderheid stemt verplichte gemeenschapsdienst weg, Open Vld: “Ruk naar links met onbegrijpelijke steun van N-VA”

De vorige Vlaamse regering voerde op aandringen van Open Vld een verplichte gemeenschapsdienst in voor langdurig werklozen die meer dan twee jaar thuis in een uitkering zitten. Dat systeem kende een moeilijke start, onder meer omdat de VDAB te weinig werkzoekenden doorstuurt. Daarom had Open Vld een Voorstel van Decreet ingediend dat de VDAB verplichtte gemeenschapsdienst standaard aan te bieden aan iedereen die twee jaar werkloos is. Helaas stemden de Vlaamse meerderheidspartijen vanochtend het voorstel weg in de commissie Werk. Indiener en Vlaams Parlementslid Tom Ongena: “Wie kan werken, zou moeten werken, maar blijkbaar niet volgens deze Vlaamse regering. Het is onbegrijpelijk dat de N-VA, die de gemeenschapsdienst in de vorige regering nog vurig verdedigde, deze felle bocht naar links steunt.”

De duur van werkloosheid is een cruciale factor die de kans bepaalt om een nieuwe job te vinden. Hoe langer iemand werkloos is, hoe kleiner de kans dat die persoon opnieuw snel  aan de slag gaat. Vandaar het belang om werkzoekenden op een zo kort mogelijke termijn trachten te activeren.

Voor wie dat na twee jaar werkloosheid nog steeds niet gelukt is, besliste de vorige Vlaams Regering om een extra activeringstool voor de VDAB te implementeren: de invoering van de gemeenschapsdienst.

In augustus 2024 telde Vlaanderen 217.967 werkzoekenden zonder werk, waarvan 64.070 die langer dan twee jaar werkloos waren. Ongeveer 52% van die werkzoekenden heeft een uitkering. Ondanks de ruime mogelijkheden om de gemeenschapsdienst toe te passen, kwam het systeem tot nu toe nog niet op kruissnelheid.

Dat had verschillende factoren. De gemeenschapsdienst werd op verschillende manieren tegengewerkt door linkse partijen en vakbonden. Ook was het zo dat de VDAB de keuze had om de gemeenschapsdienst aan te bieden, maar niet verplicht was om hem aan te bieden aan een langdurig werklozen. In de praktijk werden maar weinig werkzoekende doorgestuurd naar een plaats.

Dat zorgt ervoor dat er nog steeds heel veel langdurig werklozen thuiszitten in Vlaanderen. Dat terwijl hun afstand tot de arbeidsmarkt groter wordt en werkende mensen ondertussen hun uitkeringen moeten bekostigen.

Daarom had Open Vld een heel eenvoudig voorstel ingediend, namelijk de verplichting voor de VDAB om de verplichte gemeenschapsdienst aan te bieden aan iedere langdurig werkloze die niet actief is in een ander traject. Volgens Vlaams Parlementslid Tom Ongena moet de Vlaamse regering zelf meer aan de slag om langdurig werklozen te activeren en is de gemeenschapsdienst daarvoor het perfecte instrument. “Nu er zoveel vacatures open staan en zowat alle sectoren kampen met personeelstekorten, krijg je het niet uitgelegd dat iemand langer dan twee jaar werkzoekend is,” zegt Ongena

De Vlaamse meerderheidspartijen, N-VA, Vooruit en CD&V, stemden echter het Open Vld-voorstel weg.

Vlaams Parlementslid voor Open Vld Tom Ongena: “Het was bij de begrotingsbesprekingen al duidelijk geworden dat deze regering wegneemt bij werkende mensen om het te geven aan inactieven. Als dat nog niet erg genoeg is, wordt nu ook de Gemeenschapsdienst bij het huisvuil gezet. Het is onbegrijpelijk dat de N-VA hierin meegaat. In de vorige legislatuur verdedigden ze de maatregel nog vurig. Toenmalig NVA-parlementslid Axel Ronse sprak toen van een ‘historische’ beslissing. Amper een jaar later neemt NVA een felle bocht naar links en voert ze de maatregel mee af. Zo snel van mening veranderen: dat is ook ‘historisch’.”