"Vlaamse werknemers met lage lonen dreigen komende jaren loon te verliezen"

De Vlaamse regering blijft onduidelijk over de impact van de federale belastingmaatregelen en het lot van de jobbonus. Het slachtoffer: Vlaamse werknemers met lage lonen. Volgens berekeningen van Open Vld dreigen die gemiddeld 200 euro te verliezen in de periode 2026 tot 2028. Maar ook daarna, als de federale fiscale maatregelen helemaal zijn doorgevoerd, zullen werkende Vlamingen die vandaag een jobbonus hebben veel minder extra netto hebben dan een werkloze Waal.

Nog te vaak hebben werkende mensen het gevoel dat ze het beste van henzelf geven, maar dat ze daar te weinig voor beloond worden, zeker in vergelijking met mensen die niet werken. Daarom hebben de zowel de voorbije Vlaamse regeringen als de voorbije Federale regeringen stappen gezet om werken meer te doen lonen. Federaal werd er de werkbonus uitgewerkt. Vlaams kwam er onder impuls van de Open Vld de Vlaamse jobbonus. Onder tussen krijgen bijna 1 miljoen Vlamingen die jobbonus. Gemiddeld gaat het over 200 euro. Voor de laagste lonen zelfs over bijna 700 euro.

Groot was dan ook de verrassing van Open Vld, die ondertussen in de Vlaamse oppositie zit, toen duidelijk werd dat de nieuwe Vlaamse regering de jobbonus wou afschaffen vanaf 2026. Het excuus daarvoor was dat dat een nieuwe federale regering, eens gevormd, een sterke lastenverlaging zou doen, die de Vlaamse jobbonus overbodig zou maken.

Ondertussen is duidelijk geworden dat er geen grote fiscale hervorming komt. Integendeel de grote lastenverlaging waarvan sprake in de eerste supernota’s zijn sterk afgezwakt. Resteert is een bescheiden verhoging van de belastingvrije som, die bovendien nog niet eens in 2026 zal ingaan. Algemeen verwacht wordt dat de federale maatregelen pas in 2029 hoogstens merkbaar zouden kunnen zijn.

Zoals Open Vld al gewaarschuwd had, dreigt de werkende Vlaming die vandaag nog kan genieten van de jobbonus, daarmee loon te moeten inleveren in plaats van bij te krijgen. De N-VA ministers van Werk en Begroting struikelden in het parlement over elkaar om te zeggen dat dit niet het geval is, maar slaagden er evenzeer niet in om de impact van de federale maatregelen exact te schetsen en om een eenduidig signaal te geven hoe lang de jobbonus eventueel kan blijven doorlopen. Belangrijk om daarbij te noteren is dat dat de budgettaire impact van de jobbonus altijd volgt op het jaar waarin er gewerkt is geweest. Kortom, om mensen te belonen voor hun werk dit jaar, moet er budget ingeschreven worden volgend jaar. Wil men de jobbonus verlengen om dat er nog geen impact is van de federale maatregelen, moet men dit ook steeds zo budgettair inschrijven. Ook daar hangt grote onduidelijkheid over.

Open Vld heeft nu uitgezocht hoeveel dat dit gehakkel de Vlaamse werknemer met jobbonus kan kosten. De partij keek daarvoor naar de budgetten die Arizona inschreef voor het trapsgewijs verlagen van de belastingvrije som. Wat blijkt? Voor iemand die, zoals meeste ontvangers, zo’n 300 euro jobbonus ontvangt, zal bij afschaffing van de jobbonnus in de periode 2026 tot 2028 jaarlijks gemiddeld 200 euro verliezen. Voor mensen met een hogere jobbonus zal het nog meer zijn. Voor de mensen met de hoogste jobbonus zal het in 2029 hoogstens neerkomen op een status quo. Zij zullen naar alle waarschijnlijkheid geen euro profijt doen aan de federale maatregelen door het wegvallen van hun jobbonus.

Sowieso zal het voor elke Vlaamse werknemer met een jobbonus zo zijn dat hij of zij ten opzichte van zijn Waalse collega minder zal vooruitgaan. Voor nogmaals iemand met een jobbonus van 300 euro, zal een Waal het dubbele vooruitgaan. Dat men bij de federale verhoging van de belastingvrije som geen of zeer moeilijk onderscheid kan maken tussen werkenden en niet-werkenden betekent dat dit ook zal gelden voor een werkloze Waal.

Voor Open Vld is het duidelijk dat men een gigantische warboel aan het maken is van de mislukte fiscale hervorming en dat dit dreigt uit te draaien op een belastingverhoging voor de werkende Vlamingen met jobbonus.

Vlaams Parlementslid Tom Ongena: „Door deze schrapping raken we de laagste lonen net het hardst. Deze Vlaamse regering neemt geld af van werkende mensen en geeft het niet terug. Het is onaanvaardbaar dat de regering de jobbonus afschaft zonder een volwaardig alternatief te voorzien,” stelt Vlaams Parlementslid Tom Ongena. „Werken moet lonen, maar door deze beslissing dreigt net het omgekeerde want ondertussen is het duidelijk dat er van een grote federale belastingverlaging geen sprake is en er bovendien nog langer moet gewacht worden op wat er van overschiet. Voor de mensen met de laagste lonen en de hoogste jobbonus is dit zelfs in 2029 hoogstens een status quo.”

De onduidelijkheid over de jobbonus hangt ook als een zwaard van Damocles boven de Vlaamse begroting.

Vlaams Parlementslid Maurits Vande Reyde: “Het is ondertussen duidelijk dat men bij de voorstelling van het Vlaams begrotingstraject ons zand in de ogen heeft willen smijten. Ondertussen is het glashelder dat dit traject al bij voorbaat kaduuk was. Toch men probeert die spreidstand aan te houden en smijt men nog meer zand in het rond. Ofwel zeg je dat je de effecten wil compenseren, dan moet je dat integraal doen en dus lang genoeg budget voorzien én extra hervormingen doen om je traject recht te trekken. Ofwel geef je toe dat je de belastingen voor werkende Vlamingen gaat verhogen.”

Open Vld begrijpt ook niet waarom de Vlaamse regering zo gefixeerd is op het schrappen van de Vlaamse Jobbonus terwijl Vlaanderen wel bevoegd is voor activering en ook zelf fiscale instrumenten in de handen heeft.

Vlaams Parlementslid en fractieleider voor Open Vld Egbert Lachaert: “”Het is bijzonder cynisch dat een Vlaamse regering, onder leiding van Vlaams-nationalisten, ervoor zorgt dat Vlaamse werknemers minder vooruitgaan dan Waalse werknemers of zelfs werklozen, door de schrapping van de jobbonus. Wat is er gebeurt met ‘wat we zelf doen, doen we beter’? Het is een beetje absurd dat in tijden waar men de mond vol heeft met asymmetrisch arbeidsmarktbeleid men net het tegenovergestelde gaat doen, namelijk Vlaamse voordelen schrappen, waardoor het enige asymmetrische aan het beleid is dat de werkende Vlaming met minder eindigt dan een Waal.”

Open Vld pleit er dan ook voor om de Vlaamse jobbonus te behouden. Op die manier gaan Vlaamse werknemers met jobbonus er wel op vooruit. Volgens Open Vld is dat ook nodig om zoveel mogelijk Vlamingen op de krappe Vlaamse arbeidsmarkt te krijgen en zo antwoorden te bieden op de vele Vlaamse ondernemers die smeken om personeel.

De partij ziet tot slot ook op beide beleidsniveaus telkens een gelijkaardig patroon weerkeren. Zowel in het Vlaams akkoord als in het Federaal akkoord staat de invoering de kosten- en belastingverhogingen al vast, terwijl vage beloftes van lastenverlagingen in de lucht blijven zweven. Volgens fractieleiders Lachaert en Bertrand een symptoom voor de nefaste gevolgen voor de middenklasse van dat de regeringen De Wever-Rousseau.

Label toevoe